Od stycznia 2024 r. płaca minimalna w Polsce po raz kolejny wzrośnie, tym razem do 4 242 zł miesięcznie i do 27,70 zł za godzinę. W Polsce płaca minimalna ustalana jest na poziomie centralnym i pozostaje jednakowa dla całego kraju. W Chinach regulowana jest na szczeblu prowincji i różni się w zależności od regionu, a nawet miasta. W tym roku w Szanghaju zwiększono najwyższą płacę minimalną w skali miesiąca do kwoty 2 690 RMB (ok. 1600 zł) miesięcznie, natomiast najwyższa stawka godzinowa wynosząca 26,4 RMB (ok. 15,50 zł) obowiązuje w Pekinie. Można więc powiedzieć, że pomimo rozwoju gospodarczego Chińskiej Republiki Ludowej koszty pracy w Chinach z punktu widzenia płacy minimalnej w dalszym ciągu pozostają na niskim poziomie.
JAK OKREŚLANA JEST PŁACA MINILALNA W CHINACH?
Stawka płacy minimalnej w każdej prowincji, regionie autonomicznym i mieście wydzielonym w Chinach jest ustalana indywidualnie na podstawie regulacji centralnych dotyczących zasad jej wyliczenia. Administracja na szczeblu prowincji/regionu/miasta bierze pod uwagę czynniki takie jak: lokalne koszty utrzymania, składki na ubezpieczenia społeczne, przeciętne wynagrodzenie w regionie oraz poziom rozwoju gospodarczego. Na szczeblu samej prowincji płaca minimalna może być ustalana na innym poziomie, nawet dla poszczególnych miast, co zdarza się dość często.
Płaca minimalna w Chinach jest płacą podstawową, która nie obejmuje wynagrodzenia za nadgodziny, dodatku za nocną zmianę, dodatku za wysokie temperatury, dodatku wynikające go ze szczególnych warunków pracy i innych dodatków przewidzianych w chińskim prawie pracy. W większości regionów obejmuje ona składki na ubezpieczenie społeczne i składki na fundusz mieszkaniowy płacone przez pracowników, a więc w pewnym stopniu moglibyśmy ją odnieść do polskiego wynagrodzenia brutto. Tylko kilka regionów, np. Szanghaj, wyraźnie zastrzegł w swoich lokalnych przepisach, że ich lokalne standardy dotyczące płacy minimalnej nie obejmują składek na ubezpieczenie społeczne i składek na fundusz mieszkaniowy.
ILE WYNOSI PŁACA MINIMALNA W CHINACH?
Najniższa miesięczna płaca minimalna w wysokości 1 420 RMB (ok. 820 zł) obowiązuje w prowincji Liaoning w Huludao i Tieling, a niewiele od niej wyższa o wartości 1 430 RMB obowiązuje w kilku miastach Regionie Autonomicznym Kuangsi-Czuang. Liaoning jest prowincją typowo przemysłową leżącą na północy Chin, bogatą w złoża metali. Co ciekawe w stolicy prowincji, mieście Shenyang, płaca minimalna wynosi już 1 910 RMB, tj. o prawie 500 RMB więcej niż na peryferiach. Region Autonomiczny Kuangsi-Czuang jest natomiast położony na południu Chin, graniczy m.in. z prowincjami: Junnan na zachodzie, na południowym zachodzie ma wspólną granicę z Wietnamem. Gospodarka regionu opiera się przede wszystkim na rolnictwie. W niektórych miastach tego regionu płaca minimalna osiąga 1 810 RMB.
Najwyższa płaca minimalna, jak już wspomniano, obowiązuje w Szanghaju i Pekinie. W Szanghaju wynosi ona 2 690 RMB miesięcznie i 24 RMB za godzinę, natomiast w Pekinie minimalna stawka godzinowa to 25,30 RMB, a miesięczna 2 320 RMB. Nie jest to zaskoczenie, jeśli weźmie się pod uwagę średnie koszty życia w tych miastach. Wysoka płaca minimalna obowiązuje również w Shenzhen (2 360 RMB/miesiąc i 22,20 RMB/godz.), i w Kantonie (2 300 RMB/miesiąc i 22,20 RMB/godz.). Wszystkie podane wyżej dane aktualne są na wrzesień 2023, więcej można znaleźć na stronie https://wageindicator.org/. Powyższe dane wskazują na utrzymującą się dysproporcję w wysokości dochodów w poszczególnych regionach Chin, a także znaczącą różnicę względem warunków znanych nam w Polsce – pomimo błyskawicznego rozwoju Chin w ostatnich latach. Mimo iż władze starają się temu przeciwdziałać, w dalszym ciągu widoczne są nierówności w poziomie zarobków w zależności od miejsca wykonywania pracy.
NA CO WPŁYWA WYSOKOŚĆ PŁACY MINIMALNEJ W CHINACH?
Co do zasady wzrost płacy minimalnej następuje na skutek decyzji odpowiednich władz i nie odbywa się w tym samym momencie na całym terytorium Chin, np. w 2023 r. nowe standardy płacy minimalnej zaczęły obowiązywać m.in. w prowincjach Hebei i Shanxi (1 stycznia 2023 r.), w Anhui (1 marca 2023 r.), w Shaanxi (1 maja 2023 r.) w Szanghaju (1 lipca 2023 r.), w Pekinie ( 1 września 2023 r.). Nie ma więc narzuconej z góry reguły w jakim konkretnym terminie zmieni się wartość minimalnego wynagrodzenia, zależy to od lokalnych warunków. Tym bardziej, że tak jak i w Polsce, od chińskiej płacy minimalnej zależą inne wskaźniki.
Ogólną zasadą jest m.in. ustalanie minimalnej kwoty wynagrodzenia chorobowego na poziomie 80% lokalnej płacy minimalnej, które jednak może być na wyższym poziomie. Również minimalna odprawa dla pracownika musi być obliczana na podstawie wartości lokalnej płacy minimalnej. Od tej samej wartości minimalnej uzależniona jest także renta. Płaca minimalna ma więc wpływ na inne koszty, z którymi pracodawca musi się liczyć zatrudniając pracowników.
Zakładając spółkę w Chinach i zatrudniając pracowników raczej nie oferuje się im płacy minimalnej, chyba że jest to praca w fabryce na wstępnym stanowisku. Jednakże, płaca minimalna ma znaczący wpływ na inne obciążenia pracodawcy, a jej wzrost przyczynia się również do wzrost płac w całej gospodarce. W ostatnich latach możliwy do zauważenia jest trend znaczącego wzrostu w postępowaniach sądowych dot. spraw pracowniczych. Można na tej podstawie wysunąć tezę, że chińscy pracownicy chętniej i częściej egzekwują swoje prawa gwarantowane im w ustawach. Planując inwestycje w Chinach warto zapoznać się z wysokością płacy minimalnej w poszczególnych regionach. Wskaźniki te mogą pomóc potencjalnym inwestorom określić przyszłe koszty pracy w zależności od regionu, w którym zainwestują.
