Stworzone w Polsce programy dla profesjonalistów, cyfrowe usługi dla konsumentów i gry komputerowe odnoszą istotne sukcesy za granicą. W wielu miejscach na świecie Polski programista jest uważany za pracownika o najwyższych kompetencjach. Jednocześnie dla wielu developerów ważnym rynkiem dla ich software’u nierzadko stają się Chiny. Pomimo tego, że programy w Państwie Środka funkcjonują w zupełnie innym ekosystemie niż w Europie, to jednak jest to obszar o gigantycznym potencjale rozwojowym. Jak więc dobrze i bezpiecznie sprzedawać swój software w Chinach?
Przed wejściem na rynek chiński zawsze pojawi się pytanie „czy w Chinach to w ogóle legalne?”, a jeżeli tak to „jak zacząć tam sprzedawać nasz produkt?” oraz „czy to jest bezpieczne?”. Chcąc dobrze się przygotować do wejścia na ten rynek, na każde z tych pytań można przygotować sobie odpowiedzi.
Uwarunkowania środowiska społecznego i prawnego
Chiny bardzo ściśle regulują swoje środowisko przestrzeni internetowej. Wie o tym każdy, kto po wylądowaniu w Chinach zetknął się z chociażby całkowitą blokadą usług Google. Platformy social media mają nie tylko swoje chińskie odpowiedniki, ale także rosną one w niezależnych kierunkach, często oferując usługi o kompletnie nieznanym w Europie zakresie. Rodzi to kilka problemów na których rozbija się wiele nowych biznesów. Poniżej zostaną one zasygnalizowane i rozwinięte w kolejnych artykułach. Są to m. in.
- Lokalizacja: Produkt przygotowany na rynek chiński musi być dobrze zlokalizowany, konieczne jest zadbanie o trafienie w gusta chińskich użytkowników i zweryfikowanie czy produkt z jakiegoś powodu nie stanie się szybko źródłem nieporozumień.
- Bezpieczeństwo danych: W Chinach od 2021 r. obowiązują przepisy w zakresie bezpieczeństwa danych i ochrony danych osobowych, tzw. PIPL – zaostrzyły one warunki transgranicznego przesyłania danych i zwiększając koszty przestrzegania przepisów dla zagranicznych firm. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj: https://prawochinskie.com.pl/dane-osobowe-w-chinach-ogromne-kary-dla-przedsiebiorcow/ oraz https://prawochinskie.com.pl/ochrona-danych-osobowych-w-chinach/.
- Bezpieczeństwo własności intelektualnej: Brak zabezpieczenia praw do swojego programu, rejestracji odpowiednich patentów albo znaków towarowych może doprowadzić do utraty praw własności intelektualnej. Nawet jeżeli nie będzie szczególnie popularny, to na rynku funkcjonują nieuczciwe podmioty zajmujące się uprzedzającym rejestrowaniem IPR’ów zagranicznych spółek, które następnie im sprzedają.
- Licencje: W zależności od zakresu świadczonych usług, konieczne jest zorientowanie się jakie licencje będą niezbędne do zdobycia w sprawie. Z góry należy założyć, że z dużą dozą prawdopodobieństwa konieczna będzie licencja ICP, ale także kilka innych.
Licencja ICP
Jak wyżej wskazano, istotnym aspektem jest kwestia legalnego dostarczania usług cyfrowych na terenie Chin. W związku ze szczególnym uregulowaniem Internetu i tego co może przejść przez Wielki Firewall Chiński, należy bardzo dokładnie przygotować się do uzyskania wszystkich licencji. Niniejszy artykuł poświęcony jest licencji ICP, czyli pozwoleniu niezbędnego dla każdego sprzedawcy software’u w Chinach, o ile łączy się to z usługami internetowymi.
Podstawa prawna:
„Komercyjna licencja ICP” (skrót używany również w j. chińskim od „Internet Content Provider”), powszechnie znana jako po prostu „licencja ICP”, upoważnia podmiot do prowadzenia strony internetowej, platformy lub oprogramowania w Chinach w celach zarobkowych. Licencja ta jest klasyfikowana jako zezwolenie na świadczenie usług informatycznych kategorii B25 na podstawie systemu licencjonowania usług telekomunikacyjnych o wartości dodanej (VATS). Z tego powodu często określa się ją także mianem „licencji ICP B25”.
Wymóg ten został wprowadzony we wrześniu 2000 r. na mocy art. 7 ustawy telekomunikacyjnej Chińskiej Republiki Ludowej (中华人民共和国电信条例) w zw. z art. 3 i 4 środków administracyjnych dotyczących internetowych systemów informacyjnych (互联网信息服务管理办法).
Licencja ICP jest niezbędna dla jakichkolwiek działań związanych z działaniem strony internetowej i hostingów. Można więc spokojnie założyć, że licencja jest niezbędna dla jakiejkolwiek komercyjnej strony internetowej, płatnych gier i aplikacji, platform SaaS, a także internetowych sklepów z produktami prawdziwymi i wirtualnymi. Właściwie więc można założyć, że jeżeli prowadzi się jakąkolwiek działalność, dzięki które możliwe jest zarabianie pieniędzy i wykorzystanie do tego strony internetowej – zawsze konieczna będzie licencja ICP.
Licencja a zgłoszenie
Ważne jest, aby odróżnić komercyjną „licencję ICP”, tj. po chińsku „ICP许可证” (w anglojęzycznych źródłach najczęściej jako „Commercial ICP License” ) od „zgłoszenia ICP” „ICP备案” (j. ang. „ICP Filing”), które często są mylone. Licencja ICP jest wymagana dla każdej spółki prowadzącej działalność komercyjną za pośrednictwem stron internetowych. Natomiast zgłoszenie ICP jest obowiązkowym wymogiem dla jakiejkolwiek witryny hostowanej w Chinach kontynentalnych.
Wymagania licencji:
Aby uzyskać komercyjną licencję ICP dla swojej witryny internetowej w Chinach, spółka musi złożyć szereg dokumentów, których przygotowanie i rozpatrzenie zajmuje ok. 2-3 miesięcy. Przy złożeniu wniosku należy przedstawić dokumentację dowodzącą spełnienia następujących warunków:
- Zarejestrowany kapitał spółki musi wynosić ponad 1 milion juanów;
- Spółka opłaciła trzy kolejne miesiące ubezpieczenia społecznego dla trzech pracowników;
- Udział kapitału zagranicznego nie może przekraczać 49% udziałów w spółce;
- Treść i forma strony internetowej przedsiębiorstwa spełniają wymagania dotyczące ubiegania się o licencję biznesową ICP;
- Nazwa domeny, o którą ubiega się przedsiębiorstwo, została zgłoszona za pośrednictwem systemu zgłaszania nazw domen;
- Serwer strony internetowej przedsiębiorstwa musi fizycznie znajdować się na obszarze prowincji.
Jak można zauważyć, nie jest niestety możliwe uzyskanie licencji ICP dla spółki, która posiada większościowy kapitał zagraniczny. Podobne zasady obowiązują dla kilku innych licencji, takich jak B21 (Electronic Data Interchange License) czy B11 (Internet Data Centre License).
Uprzednie zatwierdzenie
Zgodnie z art. 5 środków administracyjnych dotyczących internetowych systemów informacyjnych, niektóre rodzaje stron internetowych mogą wymagać „uprzedniego zatwierdzenia” (前置审批) przez odpowiednie organy rządowe przed złożeniem wniosku, jeżeli wniosek dotyczy stron internetowych w których przewodnia tematyka to: wiadomości, publikacje (wideo, audio, książki), finanse, gry, fora i tablice ogłoszeń, transmisje, filmy i programy telewizyjne, w tym transmisje na żywo, medycyna lub przemysł urządzeń medycznych, usługi taksówek online, kultura (muzyka online, kreskówki itp.), religia. Aby uzyskać tego typu dokument, należy skontaktować się z odpowiednimi władzami w prowincji, w której składany jest wniosek, w celu uzyskania szczegółowych informacji i formularzy.
Zagrożenia niedochowania obowiązku:
Strony internetowe, aplikacje i programy, które są obsługiwane w celach komercyjnych przez spółkę, która nie posiada licencji ICP, są narażone na:
- Grzywny: w wysokości do 1,5 mln USD za nieprzestrzeganie przepisów, co może dotyczyć zarówno spółki, jak i poszczególnych pracowników spółki
- Zawieszenie lub zamknięcie działalności: Twoja spółka może zostać zmuszona do zawieszenia wszystkich operacji do czasu rozwiązania wszystkich kwestii zgodności. W najgorszym przypadku będzie musiała zostać zamknięta.
- Usunięcie aplikacji: departament rządowy może zażądać od sklepów z aplikacjami usunięcia aplikacji, ze względu na działanie bez komercyjnej licencji ICP.
Jak wynika z powyższego opisu, istnieje konieczność zdobycia takowej licencji w przypadku zdecydowanej większości usług w zakresie dostarczania programów na rynku Chińskim. Dużo spółek decyduje się w tym celu do skorzystania z usług specjalnych pośredników. Cały proces zdobywania licencji potrafi być konfundujący i frustrująco skomplikowany. Z tego powodu przed rozpoczęciem procedury wchodzenia na rynek chiński zdecydowanie sugerujemy dobrze się przygotować, na przykład przy pomocy kancelarii prawnej biegłej w prawie chińskim, której pomoc może okazać się być znaczącą oszczędnością czasu i środków w całym procesie.
