Jak rozwijała się pandemiczna sytuacja w Szanghaju? Już pod koniec marca 2022 zaczęły docierać niepokojące informacje dotyczące sytuacji pandemicznej w tym mieście. Z początkiem kwietnia zgodnie z decyzją Miejskiego Rządu Ludowego Szanghaju na podstawie artykułu 42 ustawy o kontroli chorób zakaźnych (传染病防治法), miasto zostało całkowicie zamknięte. Shanghaj to jedno z największych miast świata – liczy 24 237 800 mieszkańców. Zalicza się do głównych światowych centrów handlowych. Samodzielnie wytwarza 3% Chińskiego PKB, a port w Szanghaju kontroluje 10% chińskiego eksportu. Szanghajskie lotniska w były odpowiedzialne za sprowadzanie ok. połowy sprzętu ochronnego i leków wykorzystywanych przez Chiny w pierwszych dniach pandemii.
W 2020 roku tonaż przewożonych towarów w samolotach w międzynarodowym porcie lotniczym Shanghai Pudong wyniósł 3,4 mln ton – czyli o milion więcej niż na lotniskach w Pekinie, Kantonie i Shenzhen razem wziętych. Badania przeprowadzone przez Chiński Uniwersytet w Hongkongu pokazują, że dwutygodniowa blokada w mega-miastach, takich jak Pekin czy Szanghaj, może kosztować Chiny 2% ich miesięcznego PKB.
Sytuacja w Szanghaju – jak władze radzą sobie z pandemią Covid-19?
Władze zdecydowały się na bardzo agresywną taktykę walki z epidemią. Po zdiagnozowaniu 2,500 przypadków Covid-19 dziennie podjęto decyzję o zamknięciu części miasta. Strefa izolacji po kilku dniach została jednak rozszerzona na cały Szanghaj. W związku z rosnącą ilością zakażeń szybko porzucono próbę utrzymania miasta choćby w częściowym działaniu i zadecydowano o całkowitym lockdownie od 3 kwietnia. Początkowo całkowity zakaz poruszania się po mieście dla wszystkich mieszkańców miał zostać wprowadzony jedynie na dwa dni. Jednak ze względu na brak pozytywnych efektów był stopniowo przedłużany. Z taką formą przyśpieszonego działania wiązały się następstwa w postaci nieprzygotowania mieszkańców do długiego braku dostępu do większości usług, tj. braku posiadania w domu wystarczającej ilości środków higienicznych, jedzenia oraz medykamentów.
Sytuacja pandemiczna w Szanghaju stawała się coraz trudniejsza. Wynikiem całkowitego zamknięcia miasta było krytyczne obciążenie i wielokrotna niewydolność każdej usługi zajmującej się dostarczaniem żywności i zakupów. W mediach pojawiły się doniesienia o licznych skargach na brak dostępu do żywności oraz wniosków o pomoc. W internecie znaleźć można wiele niepokojących materiałów dot. sytuacji mieszkańców. Władze podjęły również decyzję o testowaniu na gigantyczną skalę – w ciągu jednego tygodnia przetestowany miał zostać każdy mieszkaniec. Testy wykonuje się nieustannie, a mieszkańcy nie mogą niczego załatwić bez posiadania negatywnego wyniku. Większość ludzi nie może normalnie pracować, robić zakupów czy nawet wyjść z domu. Efektem takich decyzji jest paraliż usług w mieście. Statki przypływające do Szanghaju – w wyżej wskazanej liczbie – w większości stoją teraz bezwiednie na pobliskiej redzie, czekając na powrót portów do działania. W mieście nie działa również poczta, nie jest możliwe przesłanie ani odebranie niczego pochodzącego z Szanghaju. Swoją działalność zawiesiły urzędy, sądy i organizacje arbitrażowe. Miasto zostało kompletnie unieruchomione.
Brak przestrzegania zasad jest bardzo ciekawym zjawiskiem w społeczeństwie chińskim, wydaje się, że tak dużego niezadowolenia społecznego nie dało się zaobserwować w Państwie Środka od dłuższego czasu. Pomimo tego, że rząd naciska na stosowanie polityki zerowej tolerancji dla Covid-19, Chiny pozostają jedynym krajem na świecie z tak niestandardową mechaniką działań.
Zaostrzenie restrykcji w związku z trudną sytuacją pandemiczna w Szanghaju
Władze miasta zaprzeczają istnieniu większości problemów. W praktyce restrykcje prezentują się następująco:
Od 13 kwietnia Szanghaj zaklasyfikował mieszkania Szanghajczyków do trzech kategorii ryzyka, aby umożliwić osobom znajdującym się na obszarach bez pozytywnych wyników w ciągu ostatnich dwóch tygodni zaangażowanie się w „odpowiednią aktywność” w ich sąsiedztwie. Miasto zostało podzielone na strefy „strzeżone”, „kontrolowane” oraz „prewencyjne”. Strefy strzeżone są zdefiniowane jako miejsca, w których w ciągu ostatnich 7 dni pojawiły się przypadki zakażonych – mieszkańcy tych dzielnic nie mogą opuszczać swoich mieszkań. Strefy kontrolowane to miejsca, w których nie pojawiły się zakażenia w ciągu 7 kolejnych dni, a ich mieszkańcy mogą opuścić swoje mieszkanie jedynie w zasięgu osiedla. Pozostała część Szanghaju to strefy prewencyjne. Jeżeli na osiedlu nie pojawił się przypadek zakażenia przez dwa tygodnie, to ludzie mogą z nich wychodzić. Mają oni jednak zakaz wstępu do strzeżonych i kontrolowanych stref. Wszystko to miało na celu opanowanie sytuacji pandemicznej w Szanghaju.
Początkowo obszary z trzeciej grupy objęły teren zamieszkiwany przez 8 milionów osób. 20 kwietnia wypuszczono z domów kolejne 4 miliony. Duże zgromadzenia nadal są zabronione. W tym samym dniu rząd zgłosił 19 927 nowych przypadków w Chinach kontynentalnych, z których wszystkie z wyjątkiem 2761 nie miały żadnych objawów. Szanghaj odpowiadał za 95 procent wszystkich, czyli 18 902 przypadków, z których 2495 miało objawy. Pomimo zniesienia całkowitego lockdownu w części miasta władze zapowiadają uszczelnienie wykonywania obecnie obowiązujących ograniczeń.
Konsekwencje dyplomatyczne sytuacji pandemicznej w Szanghaju
Sytuacja w Szanghaju była także przedmiotem klasycznych już utarczek dyplomatycznych. W połowie kwietnia Stany Zjednoczone ze względu na sytuację w mieście zarządziły powrót wszystkich pracowników konsulatu w Szanghaju, którzy nie zostali uznani za niezbędnych do funkcjonowania placówki. Wcześniej kilkukrotnie wystosowywano informacje do korpusu dyplomatycznego o możliwości opuszczenia miasta, a także zalecano turystom ponowne przemyślenie swoich planów podróżniczych ze względu na „arbitralne stosowanie” lokalnych rozporządzeń i ograniczeń covidowych – z naciskiem na Hong Kong, prowincję Jilin oraz Szanghaj. Chiny niezwłocznie wystosowały notkę, w której poinformowały, że są „silnie rozczarowane i zdecydowanie sprzeciwiają się bezpodstawnym oskarżeniom ze strony USA przeciwko chińskiej praktyce epidemiologicznej”.
Jak może rozwinąć się sytuacja pandemiczna w Chinach?
Szanghaj nie jest jedynym miejscem w Chinach, których władze zadecydowały się na bardzo drastyczne ograniczenia. Zwiększony rygor można zauważyć w miastach sąsiadujących z Szanghajem, a także w każdej innej dużej chińskiej metropolii. W Suzhou nauczyciele mieszkający na terenie szkół mogą wychodzić z kampusu raz na tydzień maksymalnie na 3h. Dla bezpieczeństwa także maturzyści (licealiści przygotowujący się do chińskiej matury gaokao) żyją w szkole. Reszta dzieci ma zajęcia także w każdą sobotę, celem skrócenia dziennej ilości czasu spędzanej przed ekranem na wirtualnych lekcjach.
Ciężko w chwili obecnej ocenić, jaką politykę będą przyjmowały Chiny w przypadku pojawienia się kolejnych ognisk wirusa. Ocenia się, że blokada Szanghaju może potrwać jeszcze kolejny miesiąc. Konsekwencje tej sytuacji będą odczuwalne nie tylko dla mieszkańców tego chińskiego tego miasta. Dalsze naruszenia łańcuchów dostaw skutkują konsekwencjami dla całej społeczności międzynarodowej. Blokada Szanghaju oznacza ograniczoną podaż oraz podwyżkę cen wielu produktów dla każdego kraju.
Jeśli zainteresował Cię artykuł o sytuacji pandemicznej w Chinach, sprawdź także inne wpisy publikowane przez nasz blog o Chinach. Poruszamy w nich kwestie polityczne, ekonomiczne i prawne tego kraju, takie jak: weryfikacja chińskiej firmy, rejestracja znaku towarowego w Chinach, rejestracja firmy w Chinach czy elektroniczny juan a koncepcja cyfrowej waluty banku centralnego.
Autor: Karol Czekałowski
Grafika: GettyImages